Sağlığı tehdit eden en
önemli sorunların başında gelen obezite ile mücadelede hatalı yemek
alışkanlıkları geliyor. Uzmanlara göre 8 adımda bu yanlışlıkları düzeltmek
mümkün: Göz önünde yiyecek bulundurmamak, mutfakta fazla zaman harcamamak,
serviste küçük boy kepçe kullanmak bunlardan sadece birkaçı… Üsküdar Üniversitesi
NPİSTANBUL Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Köse, obezitenin
önlenebilen kronik bir hastalık olduğunu belirterek “Dünya Sağlık Örgütü’ne
göre obezite ve şişmanlık, sağlık için risk oluşturan anormal veya aşırı yağ
depolanmasıdır. Obeziteyi belirlemek için Dünya Sağlık Örgütü’nün obezite
sınıflaması kullanılır ve genellikle Beden Kütle İndeksi (BKİ) esas alınır.
BKİ, vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun (m) karesine (BKİ=kg/m2 )
bölünmesiyle elde edilen bir değerdir. BKİ değeri yetişkinlerde 18,5 ile 24,9
değerleri arasında olmalıdır. BKİ boy uzunluğuna göre vücut ağırlığını
değerlendiren bir gösterge olup, vücutta yağ dağılımı hakkında bilgi vermez. Bu
yüzden yapılan son çalışmalarda bel çevresi daha çok önem kazanmıştır” diyor.
Obezite çocukluk
çağında önlenmeli
Çocuklukta başlayan
obezitenin yağ hücre sayısının artışı ile gerçekleştiğini belirten Köse,
şunları söylüyor:
“Bu durum engellenmez ise
yağ hücresi sayısı artar bu da yetişkinlikteki obezite riskini arttırır.
Yetişkinlikte sonradan görülen obezite yağ hücrelerinin hacminin, normal
ağırlıktaki insanlara oranla daha büyük olması anlamına gelir. Burada yağ
hücrelerinin boyutu büyür, sayısı değişmez. Bu yüzden obezite çocukluk çağında
önlenmesi gereken kronik bir hastalıktır. Okul çağı, 6-11 yaş
grubundaki çocukları kapsar. Büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, yaşam boyu
sürebilecek davranışların büyük ölçüde kazanıldığı bir dönemdir. Vücut
ağırlığındaki artış yaklaşık 20 yaşına kadar devam eder. Boy uzunluğunda artış
ise kızlarda 17 yaştan sonra genellikle durur, erkeklerde yavaş da olsa devam
eder. Bu büyüme süreci önemli miktarda enerji ve yeni dokuların yapımı için
daha fazla miktarda protein, vitamin ve mineralleri gerektirir. Tüm enerji ve besin
ögelerinin yeterli ve dengeli karşılanabilmesi için 6-11 yaş grubu çocukların
tüketmeleri gereken besinlerin kaliteli ve yeterli miktarlarda olması
önemlidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta ise besinlerin içeriğidir. Ayakta
hazır beslenme yeterli enerjiyi sağlarken kalitesizliği ile obeziteye sebep
olmaktadır.”
Sağlıklı beslenme için
5 öğün
Yeterli ve dengeli
beslenme demek; büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak
uzun süre yaşamak için gerekli olan besin ögelerinin her birini yeterli
miktarda almak demek. Hem çocuklukta hem de yetişkinlikte uygulanacak beslenme
programının, günlük en az 5 öğünlük düzenli ve sık aralıklarla uygulanması gerekiyor.
Ana öğünlerde dört
besin grubuna dikkat!
Ana öğünlerde 4 besin
grubundan da tüketilmesi gerekiyor. Et, süt, tahıl ve meyve-sebze gruplarından her öğünde az
miktarda tüketim yapılması gerekiyor. Örneğin; kahvaltıda et grubundan yumurta, süt
grubundan peynir, tahıl grubundan tam tahıllı ekmek ve meyve-sebze grubundan
domates ile yeşillik olabilir. Her öğünde sebze tüketilmeli. Meyveler ise
ara öğünde tüketilebilir.
Her gün düzenli
yürüyüş
Obezite ile mücadelede
fiziksel aktivitenin de önemli olduğunu belirten Gizem Köse, “Yapılan
çalışmalara baktığımızda her gün düzenli egzersiz / yürüyüş yapılması obezite
riskini azaltmaktadır. Günde 30-60 dakika yürüyüş yeterlidir. Önemli olan
yapacağınız aktivitenin düzenli olarak haftanın 4 günü uygulanmasıdır. Günlük
fiziksel aktivitenizi arttırmanız vücut sağlığınız için olumlu geri dönüş
sağlayacaktır.
Bu önerilere kulak
verin
Obeziteyi önlemek için
yemek alışkanlıkları da önemli. İşte hatalı yeme alışkanlıklarının terk edilmesi için 8 sağlıklı öneri:
– Göz önünde yiyecek
bulundurmamak,
– Mutfakta fazla zaman
harcamamak, en kısa surede işi bitirip uzaklaşmak,
– Yüksek enerjili ve
yenilmemesi gereken besinleri evde bulundurmamak,
– Serviste küçük boy kepçe
kullanmak,
– Yemek biter bitmez
sofradan kalkmak,
– Servis yaptıktan sonra
servis kabını sofradan kaldırmak,
– Lokmalar arasında çatal
ve kaşığı elden bırakmak,
– Mümkün olduğunca iyi
çiğneyerek yavaş yemek.
