Cevizin yararlarını araştıran en uzun müddetli ve en geniş araştırmanın bulguları gösteriyor ki, yetişkinlerin, bedende anti-enflamatuar tesiri olan ceviz yiyerek kalp hastalığı riskini düşürebileceğini gösteriyor.
Yakın zamanda Journal of the American College of Cardiology ‘de (Amerikan Kardiyoloji Koleji Dergisinde) yayınlanan bir rastgele denetimli çalışmanın bulguları, 60lı ve 70li yaşlardaki tertipli ceviz tüketen insaların, ceviz yemeyenlere kıyasla daha düşük kalp hastalığı ile ilişkilendirilen bir faktör olan düşük enflamasyona sahip olabileceğine işaret ediyor. Araştırma, Ceviz ve Sağlıklı Yaşlanma (CSY) çalışmasının – günlük ceviz tüketiminin yararlarını tetkik eden bugüne kadarki en geniş ve en uzun müddetli deneyin- bir kesimiydi.
Barselona Hastanesi Kliniği’nden Dr. Emilio Ros tarafından Loma Linda Üniversitesi iştiraki ile yürütülen çalışmada 600’den fazla sağlıklı yaşça büyük yetişkin, iki yıl boyunca tipik diyetlerinin kesimi olarak günde 30 ila 60 gram ceviz tüketti yahut standart diyetlerini takip etti (ceviz olmadan). Ceviz tüketenlerde, bilinen enflamasyon işaretçilerinin kandaki konsantrasyonunun %11,5’e varan oranda düşüşü ile ölçülen enflamasyonda düşüş kayda paha oldu. Çalışmada ölçülen, yeterli bilinen 10 işaretçiden 6’sı (enflamasyonla ilişkili bir sitokin olan ve farmakolojik olarak etkisizleştirilmesi ile koroner kalp hastalığı oranlarının düşürülmesi ortasında kuvvetli bir bağ bulunan interleukin -1β bunlar arasındadır) ceviz diyeti ile kayda bedel ölçüde düştü. Araştırmanın sonucu, cevizin antienflamatuar tesirlerinin kardiyovasküler hastalığın düşüşüne kolesterolün düşürülmesinin ötesinde mekanik bir açıklama sunduğu halindedir.
Çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Emilio Ros, “Akut enflamasyon, bağışıklık sisteminin travma yahut enfeksiyon üzere bir yaralanma nedeniyle aktivasyonundan kaynaklanan fizyolojik bir süreç olup bedenin kıymetli bir savunmasıdır’’ diyor. “Kısa müddetli enflamasyon yaraları iyileştirmemize ve enfeksiyonla çaba etmemize yardımcı olur, lakin uzun mühlet devam eden (kronik), berbat beslenme, obezite, gerilim ve yüksek kan basıncından kaynaklanan enflamasyon güzelleştirici olmaktan çok, özellikle kardiyovasküler sıhhat kelam konusu olduğunda, ziyan vericidir. Bu araştırmanın sonuçları cevizin kronik enflamasyonu azaltabilecek, bu formda yaşlandıkça daha yatkın hale geldiğimiz bir rahatsızlık olan kalp hastalığı riskini düşürmeye yardımcı olabilecek bir besin olduğunu ileri sürmektedir.
Kronik enflamasyon, plakların birikimi ve arterlerin “sertleşmesi” olan ve kalp krizi ile felcin temel sebebi olan aterosklerozun gelişimi ve ilerlemesinde kritik bir etmendir. Bu nedenle aterosklerozun şiddeti büyük ölçüde kronik enflamasyona bağlıdır ve diyet ve hayat stili değişiklikleri bu süreci hafifletmek için kilit role sahiptir.
Türkiye’de Kalp Hastalığı Oranları
Kardiyovasküler rahatsızlıklar dünyada en önde gelen vefat sebeplerindendir. Türkiye kelam konusu olduğunda, ülkedeki tüm ölümlerin %40’ı kardiyovasküler hastalıklarla bağlantılıdır. Türkiye’de her yıl yaklaşık olarak 200 bin insan kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü kardiyovasküler hastalık kaynaklı ölümlerin dörtte üçünden fazlasının uygun hayat usulü değişiklikleri ve düzeltilebilir risk etmenlerinin denetimi ile azaltılabileceğini rapor etmektedir. Bu tıp risk etmenleri ortasında sigara içilmesi, çok alkol tüketimi, sıhhatsiz beslenme ve fizikî aktivite yoksunluğu yer almaktadır. Ömür biçimi değişiklikleri ile yönetim edilebilecek bir öteki sebep de kronik enflamasyondur. Şu anda kalp sıhhatiniz için önerilen rastgele bir şey sizi birebir vakitte kronik enflamasyondan da koruyabilir. Akdeniz diyeti dediğimiz, zeytinyağı, sebzeler, meyveler, balık ve ceviz üzere yüksek Omega-3 içerikli kuru yemişler bakımından varlıklı yiyeceklerin kalp sıhhati üzerindeki olumlu tesirlerini gösteren pek çok çalışma var.
Mevcut bilimsel ispatlar cevizi kalp sıhhati için yararlı bir gıda olarak saptarken, araştırmacılar cevizin kardiyovasküler yararlarının ardındaki “neden” ve “nasıl”ı soruşturmaya devam ediyorlar. Dr. Ros’a nazaran, cevizler, antienflamatuar tesirlerinde ve başka sıhhat faydalarında rol oynayan omega-3 alfa-linolenik asit, yahut ALA (2.5g/oz), ve polifenoller üzere öbür biyoaktif bileşenler ve temel besinlerin ülkü bir karışımına sahip.
Çalışmanın bulguları birebir vakitte tıpkı yayındaki “İdeal Beslenme Biçimleri Ve Kardiyovasküler Hastalığı Önleyen Yiyecekler: Anti-enflamatuar Potansiyellerinin Farkında Olun” başlıklı bir editoryal yazı ile de desteklendi. Yazı, sıhhati muhafaza sistemlerine, farklı yiyecekler ve beslenme biçimleriyle, esasen bunların antiemflamatuar özelliklerine ait daha düzgün bilgi sahibi olunmasının daha sağlıklı besin seçimleri yapılması (günlük beslenmeye nizamlı olarak ceviz ek edilmesi gibi) bilgisini sağlayacağı sonucuna varıyor.
Bu sonuçlar umut vadetse de, bu araştırmanın da hudutları var. Çalışmaya katılanlar, cevizlere ek olarak öbür çeşitli besinleri da yeme özgürlüğü olan yaşça büyük yetişkinlerdir. Ek olarak, daha çeşitli ve dezavantajlı kitlelerle daha fazla araştırma yapılmasına gereksinim var.
